Nu samen verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst

Nu samen verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst

Voor u ligt de Kadernota 2020. Een nota waarin we vooruit kijken. Met voorstellen voor de nabije toekomst, zodat u de kaders kunt vaststellen waarbinnen opgaven en ambities voor het komende jaar én de financiële vertaling hiervan hun uitwerking krijgen in de Begroting 2020. Maar ook met een richting voor de langere termijn: de Kadernota 2020 is vormgegeven in het licht van de Groeiagenda, waarbij we de ambities voor 2030 als rode draad nemen voor de keuzes voor 2020 en de jaren daarna. Want zoals we bij Begroting 2019 concludeerden, is voor een gezonde financiële huishouding de groei van de stad een randvoorwaarde.

Blijven inzetten op groei
De focus ligt op het groeien naar de stad die we in 2030 willen zijn: een groene, levendige stad met circa 140.000 veerkrachtige inwoners met een hoger welvaartsniveau en sociaaleconomisch in balans. Dat doen we met een agenda die meelift op het gunstige economisch tij en gebaseerd is op de potentie van de stad, met haar aantrekkelijke ligging (poort van de Randstad én uitzonderlijke natuur) en kwalitatief hoge voorzieningenniveau.

De Groeiagenda is ook een agenda die is ingegeven door urgentie: het financieel perspectief staat onder druk en juist het doorzetten van de groeiambities is een randvoorwaarde om deze tendens te keren. Dat vraagt om lef, realisatiekracht en om investeringen. Zeker nu door recente ontwikkelingen in het sociaal domein bij vrijwel alle gemeenten in het land en ook in Dordrecht en de Drechtsteden het financiële beeld nog verder onder druk staat.

Er staat al veel in de steigers
Een ambitieuze agenda vraagt veel van ons allemaal. In het afgelopen jaar hebben we met elkaar, bestuur én in de ambtelijke organisatie, laten zien dat we de schouders eronder willen zetten, het tempo op kunnen schroeven en bereid zijn om ook de complexe vraagstukken stappen te maken. Dat we er zelf in geloven, straalt af op onze partners. Soms al zichtbaar in de stad, soms alleen nog op papier.

De stad is volop in beweging: met de ontwikkelingen op Campus Leerpark/Gezondheidspark, waar in 2018 de tweede tijdelijke ‘Maakhal’ is geopend. Met een investeerder die zich mogelijk verbindt aan de realisatie van een blijvende "Maakfabriek" voor tech-startups en onderwijsinstellingen (DaVinci en naar verwachting op termijn ook het samenwerkingsverband hoger onderwijs). Bovendien is de nieuwe halte Campus Leerpark-Gezondheidspark inmiddels in de plannen van NS/ProRail opgenomen, wat de toekomstige bereikbaarheid van dit gebied versterkt en het tot een extra aantrekkelijke woon- en werklocatie maakt. Ook winst voor de groei van de stad: Rijkswaterstaat is gestart met het grootschalig onderhoud aan de N3. Dat geeft nu overlast, maar zorgt er op termijn voor dat deze belangrijke verbindingsweg er straks weer als nieuw bij ligt en bijdraagt aan een betere en duurzamere bereikbaarheid van de stad en de regiomeenten.

De ambitie voor de groei van 4.000 banen in deze periode is inmiddels voor ongeveer een kwart ingevuld. PostNL opent dit jaar een nieuw distributiecentrum op de Dordtse Kil II en biedt werk voor 400 mensen, het (levensmiddelen) distributiecentrum van Boon start op Dordtse Kil III en is goed voor circa 300 arbeidsplaatsen en op Amstelwijck opent het Nederlandse hoofdkantoor van Besix – een internationaal opererend Belgisch aannemersbedrijf – de deuren (met rond de 80 banen). In de binnenstad groeit het aantal horecazaken, wat naast een steeds aangenamer verblijf in onze binnenstad zorgt voor de nodige werkgelegenheid. Daarnaast verwachten we dit jaar nog de eerste contracten te kunnen sluiten met logistieke bedrijven voor het DistriPark (voorheen Dordtse Kil IV).

We blijven onverminderd inzetten op het aan het werk helpen van mensen die afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering. Het samenwerkingsverband ‘Perspct’, waarin we de krachten van Sociale Dienst en de Drechtsteden bundelen, biedt potentie om medewerkers via leerwerktrajecten naar banen in de productie en logistiek, personenvervoer, schoonmaak, callcenters en de zorg te begeleiden. Daarbij is het belangrijk dat werk loont en dat armoede en schulden in onze stad worden teruggebracht. Dat willen wij de komende jaren samen met onze maatschappelijke partners bereiken.

De woningbouw komt zichtbaar op gang: tot maart 2019 zijn er 478 woningen gebouwd en momenteel zijn aannemers op diverse plekken in de stad aan de slag met de realisatie van nog eens honderden woningen. En dat is nog maar het begin. Om verdere groei te faciliteren zetten we afgelopen maanden in op toename van de planvoorraad en met succes: in negen maanden tijd groeit de planvoorraad met 1.770 woningen naar in totaal 5.300. Een belangrijk signaal richting investeerders en ontwikkelaars dat in Dordrecht volop mogelijkheden zijn om hun projecten te realiseren.

Het is zaak om de ambities in groei van het inwoneraantal op korte termijn waar te maken en de beoogde 4.000 woningen ook daadwerkelijk te realiseren. Want een planvoorraad is nog niet direct een woning. Dit jaar en volgend jaar moet alles uit de kast om een bouwvolume van 1.000 woningen per jaar mogelijk te maken. De start van de raadscommissie Grote Projecten en het besluit om de Crisis- en Herstelwet te benutten, bieden hiervoor een goed vertrekpunt. We moeten nu aan de slag met het stellen van de benodigde kaders voor de gevonden locaties (m.n. bestemmingsplannen) en de beleidsaanpassingen doorvoeren die de realisatie van de plannen mogelijk maken. Ook zijn we volop in gesprek met corporaties om te versnellen in het terugbouwen van gesloopte sociale huurwoningen en het bouwen van 400 extra woningen in verband met de groeistrategie. De planning voor de benodigde besluiten ligt klaar. Deze is strak maar zeker haalbaar als wij als raad en college hierin de krachten bundelen en de stad blijven meenemen in de noodzaak en de kansen van een groeiende stad.

Doorpakken en scherper kiezen
De vaart zit erin en dat moet ook. Het financieel perspectief op korte termijn staat onder druk. Het eindsaldo van de Begroting 2019 gaf voor de jaren 2020 en 2021 nog ruimte. In deze Kadernota is deze ruimte niet meer aanwezig door oplopende kosten op onder andere het sociaal domein. Dat betekent dat deze Kadernota vraagt om doorpakken en keuzes maken om de begroting sluitend te krijgen.

Na jaren waarin de kosten in het sociaal domein (WMO, Jeugdhulp en Participatie) door innovatief werken en voldoende rijksmiddelen beheersbaar waren, zien we dat de kosten op het gebied van Jeugdhulp en WMO de komende jaren verder oplopen. In de regio hebben we daarom afgesproken om een ambtelijke taskforce beleidskeuzes in beeld te laten brengen, gericht op de beheersing van de kostenontwikkeling en recht doende aan de ondersteuningsbehoefte van onze inwoners (uiterlijk 1 juli a.s. wordt dit advies uitgebracht). De kostenstijging wordt overigens bij vrijwel alle gemeenten in het land gevoeld. Het is dan ook de verwachting dat er via het gemeentefonds door het Rijk (deels) gecompenseerd zal worden voor de tekorten op het sociaal domein. De VNG voert een landelijke lobby om bij de aankomende voorjaarsnota van het Rijk een tegemoetkoming voor de tekorten in het sociaal domein te krijgen.

In deze kadernota treft u opties aan, die ingezet kunnen worden als bovenstaande stappen nog niet tot een sluitend meerjarenperspectief leiden. Dit betreft het beperken van het aantal beleidswensen en de looptijd hiervan, maar ook maatregelen die in de nabije toekomst de inkomsten van de gemeente vergroten, zoals het stapsgewijs verhogen van de OZB. Waarbij we de ambitie van lage lokale lasten niet uit het oog verliezen. Als de inzet van de taskforce en compensatie vanuit het Rijk leiden tot nieuwe financiële resultaten, dan worden deze alsnog verwerkt in de Begroting 2020 en kan opnieuw worden gewogen tussen de OZB verhoging, het niet doorzetten van de beleidswensen en eventuele andere onderwerpen.

Op de langere termijn kiezen we voor een financiële strategie die de randvoorwaarden creëert, waarbinnen de ambities voor 2030 kunnen worden waargemaakt. Uiteraard met behoud van een gezonde financiële huishouding. Een stad die groeit vraagt om forse investeringen die vaak pas op de middellange termijn merkbaar effect hebben: inwoners met veerkracht, een sociaaleconomisch sterkere stad, een vitale stad. De verwachte opbrengst van de verkoop van de Eneco-aandelen biedt een unieke kans om een impuls te geven aan de stad. Een impuls die daadwerkelijk het verschil maakt voor de toekomstige generaties inwoners en werkgevers, die in Dordt hun thuis en hun uitvalsbasis vinden. Bij deze Kadernota treft u de financiële kaders aan voor de inzet van de verwachte opbrengst van de Eneco-middelen. Zodat we vervolgens in de loop van het jaar de beelden hierover stap voor stap concretiseren en op tijd gesteld staan voor de besluiten die we naar verwachting in 2020 hierover moeten nemen.

Kortom: Het financieel perspectief staat onder druk. Dit onderstreept het belang om samen, raad en college, de groeiambities door te zetten, te voorzien in de randvoorwaarden voor de groei van de stad en samen met bekende én nieuwe publieke en private partners deze tendens te keren. Dat betekent scherp kiezen in de bestemming van middelen en daadkrachtig en met rechte rug inzetten op de soms lastige ingrepen die nodig zijn om te groeien naar de stad die we in 2030 willen zijn.

ga terug